Шрифттин өлчөмү
Аралык
Сүрөттөр
Кыргыз Республикасынын
Эсептөө палатасы

Кыргыз Республикасынын Эсептөө палатасынын Ош шаары, Ош, Жалал-Абад жана Баткен областтары боюнча аймактык бөлүмүнүн 2025-жылга карата аудитордук иш планына ылайык, Баткен облусунун Кадамжай районунун жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарынын 2024-жылдын 1-январынан тартып 2024-жылдын 31-декабрына карата мезгил аралыгындагы бюджеттеринин түзүлүшүнө, аткарылышына жана муниципалдык ишканаларынын ишмердүүлүгүнө шайкештик аудити жүргүзүлдү.

Аудитке, Кадамжай райондук мамлекеттик администрациясы, Кадамжай районунун өнүктүрүү фондусу, Кыргыз Республикасынын Финансы министрлигинин Кадамжай башкармалыгы, Кадамжай шаардык мэриясы, шаардык мэриясынын алдындагы Муниципалдык менчик департаменти, “Кадамжай-Тазалык” жана “Кадамжай сууканал” муниципалдык ишканалары, Айдаркен шаардык мэриясы, “Коммунальщик-Айдаркен” ачык акчионердик коому, А.Масалиев, Ак-Турпак, Бирлик, Исхак-Полотхан, Майдан, Молдо-Нияз, Орозбеков, Үч-Коргон айыл өкмөттөрү жана айыл өкмөттөрү алдындагы “Исхак-Полотхан”, “Майдан кызмат көрсөтүү” муниципалдык ишканалары камтылды.

Шайкештик аудиттин жыйынтыгы боюнча жалпы 20732,4 миң сомдук каржы бузуулар аныкталды, андан ордуна коюлууга тийиш болгон каржы бузуулар 209091,2 миң сомду түзөт. Көрүлгөн чаралардын натыйжасында 4502,9 миң сомдук каржы бузуулар калыбына келтирилди (бюджет боюнча 2319,5 миң сом, бухгалтердик эсеп боюнча 2183,4 миң сом). Ордуна коюлбаган калдык сумма 15588,3 миң сомду түзөт.

Бузуулардын классификатору боюнча:

  • Бюджетке төлөмдөр, туумдар жана айып пулдарды өндүрүү боюнча көрүлбөгөн чаралар 40,0 миң сом, толук ордуна коюлууга тийиш, аудит учурунда 40,0 миң сом бюджетке ордуна коюлду.
  • Бюджетке милдеттүү төлөмдөрдү чегербөө же толук эмес чегерүү (Салыкка, СФ кошумча эсептөөлөр) 618,5 миң сом, толук ордуна коюлууга тийиш, андан 80,1 миң сом бюджетке ордуна коюлду, ордуна коюлбаган калдык сумма 538,4 миң сомду түзөт.
  • Курулуш-куроо иштеринин наркын жана/же көлөмүн жогорулатуу 12954,7 миң сом, толук калыбына келтирилүүгө тийиш, андан 1196,5 миң сом калыбына келтирилди (бюджетке 26,4 миң сом, бухгалтердик эсеп боюнча 1170,1 миң сом), калдык сумма 11758,2 миң сомду түзөт.
  • Кызматкерлердин эмгек акысына жана башка акчалай төлөмдөр боюнча ченемден ашыкча чыгымдар 580,2 миң сом, андан 120,0 миң сом калыбына келтирилүүгө тийиш. Аудит учурунда 107,4 миң сом бюджетке калыбына келтирилди, калдык сумма 12,6 миң сомду түзөт.
  • Товардык материалдык баалуулуктардын ченемден ашыкча чыгашалары 218,9 миң сом, андан 37,9 миң сом калыбына келтирилүүгө тийиш. Аудит учурунда 16,3 миң сом бухгалтердик эсеп боюнча калыбына келтирилди, калдык сумма 21,6 миң сомду түзөт;
  • Негизги каражаттардын кириштөө тартибин бузуу, негизги каражаттардын жана метериалдык эмес активдердын эскиргендигин эсептөөдөгү бузуулар. Белгиленген тартипте кириштелбеген, эсепке алынбаган мүлктүн болушу 977,6 миң сом, толук ордуна коюлууга тийиш, бухгалтердик эсеп боюнча толук калыбына келтирилди;
  • Мүлктүн жана акчалай каражаттардын (зыян келтирүү, жоготуу, уурдоо) кем чыгуусу 1431,9 миң сом, толук ордуна коюлууга тийиш, ордуна коюлган жок;
  • Бузуулардын бул беренесине жумуш берүүчү менен эмгектик мамиледе болбогон адамдарга эсепке аванстарды берүү, ошондой эле мурда берилген акча каражаттары боюнча карыз болгондо отчет берүүгө аванстарды берүү боюнча бузуулар ж.б. 14,7 миң сом, толук ордуна коюлууга тийиш, ордуна коюлган жок;
  • Командировкалык чыгымдарды, жөлөк пулдарды, компенсацияларды ж.б. төлөмдөрдү төлөп берүүгө байланыштуу бузуулар 170,2 миң сом аныкталды, толук ордуна коюлууга тийиш, андан 156,2 миң сом калыбына келтирилди (бюджетке 136,8 миң сом, бухгалтердик эсеп боюнча 19,4 миң сом), калдык сумма 14,0 миң сомду түзөт; 
  • Дебитордук карызды бухгалтердик эсепке алуудагы бузуулар 3523,7 миң сом, толук ордуна коюлууга тийиш, андан 1928,8 миң сом бюджетке калыбына келтирилди, калдык сумма 1594,9 миң сомду түзөт;
  • Кредитордук карызды бухгалтердик эсепке алуудагы бузуулар 150,0 миң сом, толук ордуна коюлууга тийиш, ордуна коюлган жок;
  • Эсеп жана отчеттуулук тартиби жана башка бузуулар 52,0 миң сом, толук ордуна коюлууга тийиш, ордуна коюлган жок.

Аудиттин жыйынтыгы менен:

1. Тиешелүү чараларды көрүү үчүн Кадамжай районунун мамлекеттик администрация башчысы-акимге, Кыргыз Республикасынын Финансы министрлигинин Кадамжай финансы башкармалыгынын башчысына, Кадамжай жана Айдаркен шаарларынын мэрлерине, шаардык муниципалдык менчик департаментинин, “Кадамжай-Тазалык”, “КадамжайСууканал” муниципалдык ишканаларынын, о.э. А.Масалиев, Ак-Турпак, Бирлик, Майдан, Молдо-Нияз, Орозбеков, Үч-Коргон айыл өкмөттөрүнүн жана “Үч-Коргон”, “Майдан кызмат көрсөтүү”, “Исхак-Полотхан” муниципалдык ишканасынын башчыларына сунуштама жана жазма буйрук жөнөтүлдү.

2. Отчеттун, сунуштаманын жана жазма буйруктун көчүрмөлөрү жергиликтүү Кеңештин сессиясында кароо үчүн айылдык Кеңештердин төрагаларына жөнөтүлдү.

3. Кыргыз Республикасынын Президентинин Баткен областындагы ыйгарым укуктуу өкүлүнүн аппаратына аудиттин жыйынтыгы боюнча маалымат жиберилди.

4. Укуктук баа берүү үчүн 17.03.2025-жылдагы №01-14/55 каттын негизинде, Ак-Турпак айыл өкмөтүндө Кыргыз Республикасынын "Мамлекеттик сатып алуулар жөнүндө» Мыйзамынын талаптарын бузуу менен жүргүзүлгөн 20865,7 миң сомдук жол курулуш иштери боюнча аудиттин материалдары КР Улуттук коопсуздук мамлекеттик комитетинин Баткен облусу боюнча башкармалыгына жиберилди.

5. 10.03.2025-жылдагы №01-14/50 каттын негизинде:

- Орозбеков айыл өкмөтү “Олимп кия” ЖЧКсы менен 120,0 тонна цемент сатып алуу боюнча келишим түзүп, 2024-жылдын 30-майында 840,0 миң сом толугу менен которуп бергендиги жана белгисиз себептер менен бүгүнкү күнгө чейин 120,0 тонна цемент келбегендиги тууралуу;

- таштанды полигонун тазалоо боюнча Орозбеков айыл өкмөтү менен “Ак-Шумкар” ЖЧКсы ортосунда түзүлгөн келишимдин негизинде 591,9 миң сомдук жумуш жана “Орозбеков” муниципалдык ишканасы тарабынан 87,8 миң сомдук жумуштар эки тараптан чыгым болгондугу боюнча;

- Кыргыз Республикасынын “Мамлекеттик сатып алуулар жөнүндө” Мыйзамынын талаптарын бузуу менен, мамлекеттик сатып алуулардын вебпорталы аркылуу “конкурс өткөрбөстөн”, Орозбеков айыл өкмөтү жана жеке ишкерлер (ЖЧКлар) ортосунда жалпы 5304,7 миң сомго түз келишим түзүлүп иштер аткарылгандыгы боюнча;

- Орозбеков айыл өкмөтү тарабынан жеке ишкер “Эргешов Эшкозу Мурадыловичке” которулган каражаттан 670,0 миң сом негизсиз чыгышталгандыгы жана жеке ишкер “Жоошев Абдибап Алановичке” которулган каражаттан 942,0 миң сом негизсиз чыгышталгандыгы боюнча аудиттин материалдары КР Улуттук коопсуздук мамлекеттик комитетинин Баткен облусу боюнча башкармалыгына жиберилди. 6. 2025-жылдын 4-июлундагы №01-14/02 коллегия отурумунун чечимине ылайык, укуктук баа берүү үчүн:

- “Майдан айылындагы Тайиров орто мектебинин аймагына балдар бакчасын куруу” обьектиси боюнча Темир-Курулуш” ЖЧКсына 1853,9 миң сом алдын ала төлөмдөр жүргүзүлүп, курулуш иштерин жүргүзүү графиги боюнча иш аткаруу мөөнөтү бүткөндүгүнө карабастан жумуштар бүтпөгөндүгү боюнча;

- 2023-жыл мезгил аралыгына жүргүзүлгөн мурдагы аудиттин жыйынтыгында Майдан айылындагы М.Тайиров атындагы орто мектебинин короосуна "75 орундуу балдар бакчасын куруу иштерин улантуу” обьектиси боюнча жумуштарды аткарууда «Темир-Курулуш» ЖЧКсы тарабынан жумуштардын көлөмү 196,5 миң сомго негизсиз жогорулатылгандыгы боюнча;

- «А.Орозбеков айыл аймагынын Сары-Талаа участкасына скважина казуу» обьектиси боюнча “Калматов плюс” ЖЧКсы тарабынан жол берилген 2573,4 миң сомдук кошуп жазуулар боюнча аудиттин материалдары Баткен областынын прокуратурасына жебирилди.

16-июнда Жогорку Кеңештин Бюджет, экономикалык жана фискалдык саясат боюнча комитети Кыргыз Республикасынын Эсептөө палатасынын 2024-жылдагы иши жөнүндө Кыргыз Республикасынын Эсептөө палатасынын төрагасынын отчетун угуп, жактырды.

Жыйында аталган маселе боюнча Кыргыз Республикасынын Эсептөө палатасынын төрагасы Алмазбек Акматов маалымат берди.

Талкуу маалында депутат Таалайбек Сарыбашов Эсептөө палатасынын инспекторлору тарабынан жүргүзүлгөн аудиттердин жыйынтыктары жана жалпы ишмердүүлүгү боюнча маселелерди тактады. Ал эми депутат Камила Талиева Баткен облусунун айыл өкмөттөрүндө аныкталган каржылык мыйзам бузууларга кызыгып, айыл өкмөт кызматкерлерине тиешелүү окутууларды өткөрүү зарылдыгын белгиледи. Муну менен катар эл өкүлү каржыны башкарууда санариптештирүү маселелерин көтөрдү.

Ошондой эле депутат Акылбек Түмөнбаев социалдык объекттердин курулушунун сапатына көзөмөл жүргүзүү тартиби тууралуу сөз кылса, депутаттар Бекмурза Эргешов, Надира Нарматова, Айсаракан Абдибаева жана Талайбек Масабиров көзөмөл жана аудиттик иштердин мөөнөтү, тартиби, мамлекеттик ресурстарды натыйжалуу пайдалануу, каржылык бузуулар үчүн жоопкерчиликке тартуу маселелерине байланышкан суроолорду узатышты.

Депутат Эльвира Сурабалдиева Эсептөө палатасы менен укук коргоо органдарынын кызматташуусуна токтолуп, Эсептөө палатасынын отчетунда болгону 6 кылмыш иши сот органдарына өткөрүлгөнүн айтты. Өз кезегинде депутат Айбек Алтынбеков отчетто каржылык мыйзам бузуулардын так фактылары, жооптуу адамдардын ысымдары жана мамлекетке келтирилген зыяндын көлөмү көрсөтүлүшү керек экенин баса белгиледи.