Кыргыз Республикасынын Эсептөө палатасы тарабынан Кыргыз Республикасынын Өкмөтүнө караштуу Мамлекеттик мүлктү башкаруу боюнча фонддун мамлекеттик менчикти башкаруу, мамлекеттик бюджеттин киреше бөлүгүн жана 2017-жылга Фонддун бюджетин аткаруу ишмердигине пландык аудит жүргүзүлдү.
Бүгүн 2019-жылдын 17-январында, Кыргыз Республикасынын Эсептөө палатасынын Кеңешинин отуруму болуп өттү. Кеңештин отурумуна – төрага Улукбек Марипов, аудиторлор - Алимжан Байгазаков, Заирбек Жоошбеков, жана Айжан Садыркулова, Алмасбек Султанкулов жана Эсептөө палатасынын борбордук аппаратынын кызматкерлери, аудит жүргүзүлгөн объекттердин жетекчилери катышышты.
Кыргыз Республикасынын Эсептөө палатасы “Улуттук энерго Холдинг компаниясы” Ачык акционердик коомуна 2017-жылга пландык аудит жүргүздү.
ААКнын ишинде бир катар кемчиликтер бар экенин аудит белгилейт. Атап айтканда, КР Өкмөтүнүн 2017-жылга койгон айрым маселелерин аткаруу жыйынтыгын талдоо көрсөттү: бөлүштүрүүчү энергокомпанияларда белгиленген нормадан электр энергиясынын жоготуулар – 73 558,8 миң КВт/с же эсеп боюнча 95,4 млн. сомго; 2016-жылдын аягына дебитордук карыздын көлөмү КР Өкмөтү бекиткен 30% пландын ордуна 1,8% га гана азайтылган.
2019-жылдын 10-январында Кыргыз Республикасынын Эсептөө палатасынын Кеңешинин отуруму болуп өттү. Отурумга Эсептөө палатасынын Кеңешинин, борбордук аппараттын мүчөлөрү жана аудит объектилеринин жетекчилери катышты.
Кыргыз Республикасынын Эсептөө палатасынын төрагасы Улукбек Мариповдун Жаңы жылга карата куттуктоосу
Урматтуу мекендештер!
Сиздерди, босогого кирип келген Жаңы жылыңыздар менен чын дилимден куттуктайм!
Өткөн жыл Кыргызстан үчүн жемиштүү жыл болду. Дүйнө жүзүнө таанымал, залкар жазуучубуз Ч. Айтматовдун 90 жылдын дүйнөлүк коомчулук менен татыктуу белгиледик. 3-Дүйнөлүк көчмөндөр оюнун ийгиликтүү өткөрүп, Кыргызстан дагы бир жолу дүйнө жүзүнө өзүн көрсөтө алды. Бир катар алгылыктуу иштер жасалып, экономикабыз өрүш алды. Калкыбыздын социалдык жактан жашоо-турмушу да бир кыйла жакшырды десек болот. Бул болсо, өлкөбүздүн демократия жолунда бараткандыгынын бирден бир мисалы. Дүйнө жүзү боюнча алакабыз кеңейди.
Бүгүн 28-декабрында, Эсептөө палатасынын эмгек жамааты Төрага Улукбек Марипов башында турган жана аудиторлор Кыргыз Республикасынын Саламаттык сактоо министрлигине караштуу Онкология жана гематология борборунун балдар бөлүмүнүн кичинекей бейтаптарын жана эмгек жамаатын келе жаткан жаңы жылы менен куттуктап кайтышты.
КР Эсептөө палатасы Кыргыз Республикасынын Өкмөтүнө караштуу жергиликтүү өз алдынча башкаруу жана этностор аралык мамилелер боюнча мамлекеттик агенттигинде 2016-жылдын 1-январынан 2017-жылдын 31-декабрына чейинки мезгил аралыгына республикалык бюджеттик каражатын пайдалануу натыйжалуулугуна пландык аудит жүргүздү.
2018-жыл Ч. Айтматов жылы деп жарыяланып, өлкөбүздөгү жыл ичинде өтүп жаткан масштабдуу иш-чараларды колдоо максатында, Кыргыз Республикасынын Эсептөө палатасында залкар жазуучу Ч. Айтматовдун 90 жылдыгына карата кызматкерлеринин арасында “Айтматовдук окуу” жана жазуучунун чыгармаларынын негизинде балдардын сүрөт тартуу конкурсу өткөрүлдү.
Кыргыз Республикасынын Эсептөө палатасы Кыйноолорду жана башка катаал, адамгерчиликсиз же кадыр-баркты басмырлаган мамиленин жана жазанын түрлөрүн алдын алуу боюнча Кыргыз Республикасынын улуттук борборунда 2016-2017-жылдарга бюджеттик жана атайын каражаттардын пайдаланышына пландык аудит жүргүздү.
Кыргыз Республикасынын Эсептөө палатасы Кыргыз Республикасынын Өкмөтүнө караштуу Финансылык чалгындоо мамлекеттик кызматынын бюджеттик каражаттардын чыгымдар сметасынын аткарылышына, атайын эсептин кирешелер жана чыгымдар сметасына 2016-2017-жылдарга пландык аудит жүргүздү.
Кыргыз Республикасынын Эсептөө палатасынын аудиторлору башында турган эмгек жамааты үчүн, Ч. Айтматов атындагы Кино үйүндө “Айтматов дүйнөсү” (реж. Бакыт Карагулов) аттуу толук метраждуу документалдык-публицистикалык фильм көрсөтүлдү.
29-ноябрда Жогорку Кеңештин депутаттары “Кыргыз Республикасынын 2017-жыл үчүн республикалык бюджетинин аткарылышы жөнүндөгү отчетту бекитүү тууралуу”, “КР 2018-жылга республикалык бюджети жана 2019-2020-жылдарга болжолу жөнүндө” мыйзамга өзгөртүүлөрдү киргизүү тууралуу” жана “КР 2019-жылга республикалык бюджети жана 2020-2021-жылдарга болжолу жөнүндө” мыйзам долбоорлорун үч окууда кабыл алды.
Бүгүн, 2018-жылдын 29-ноябрында Москва шаарында Армения Республикасынын Аудитордук палатасынын, Беларусь Республикасынын Мамлекеттик контролдоо комитетинин, Казакстан Республикасынын Республикалык бюджетти аткарууну контролдоо боюнча эсептөө комитетинин, Кыргыз Республикасынын жана Россия Федерациясынын Эсептөө палаталарынын коллегиясынын (Кеңештин, ыйгарым укуктуу адамдардын) биргелешкен отуруму болуп өттү.
Кыргыз Республикасынын Эсептөө палатасы тарабынан “Бишкек” Эркин экономикалык аймагынын Башкы дирекциясынын ишине 2016-2017-жылдарга карата пландык аудит жүргүзүлдү.
“Бишкек” Эркин экономикалык аймагынын субъектисине тышкы канализациялардын тармагын курууда подрядчы тарабынан курулуш-куроо иштерин 980 миң сомго ашыруу аныкталган. Аудиттин материалдары КР УКМКга берилди.
Ошондой эле, коомдук жана башка уюмдарда 7,4 млн. сомго бузуулар аныкталган, бюджеттик жоготуулар жана резервдер 6,7 млн. сом.
Имараттарды жана курулмаларды, жер тилкелерин натыйжасыз пайдаланылгандыгы аудит тарабынан белгиленген. Алсак, “Бишкек” Эркин экономикалык аймагынын Ак-Чий аймагында болгон жер тилкелеринин 33%ы жана Кара-Балтада – 96,97%га өздөштүрүлгөн эмес, Башкы дирекцияда жалпы аянты - 3639,8 м2 болгон беш имарат бош турат.
ЭЭАда мөөнөтү 80ден 98-жылдарга чейинки мөөнөт менен жер тилкелерин ижарага берүү боюнча мурда түзүлгөн келишимдери менен 16 субъект бар. Бирок, ижарага берүү мөөнөттөрү 1999-жылы кабыл алынган Кыргыз Республикасынын Жер кодексинин 7-беренесинин 2-пункту бузган, Кодексте ижарага берүү мөөнөтү 50 жылга чейин уруксат берилген. деп көрсөтүлгөн.
Учурда “Бишкек” Эркин экономикалык аймагынын жалпы аянты 37 429,1 кв.м 59 объектиси пайдаланууга киргизүү актыларына ээ эмес.
Мындан тышкары, жер тилкелерин келишимде көрсөтүлгөндөн көбүрөөк ижарага берүүнүн натыйжасында, 2015-2017-жылдарга “Бишкек” Эркин экономикалык аймагынын төрт субьектиси боюнча кирешелердин жоготуулары 1043,7 АКШ долларын түзгөн. “Бишкек” Эркин экономикалык аймагынын үч субъектисине ижара келишимин түзбөстөн туруп, имаратты пайдалангандыгы үчүн ижара акысына 7561,2 АКШ доллары кошумча чегерүү жүргүзүлгөн.
Ошондой эле, аянты 1 159,16 кв.м болгон жер тилкесин пайдаланган компания, анын ичинде - аянты 1105,01 кв.м имараттын астындагы жер тилкесин жана жайлардын ижара акысы төлөнбөй келет. 2016-жылдын II жарым жылдыгында республикалык бюджетке чегерүүлөр 2 % өлчөмүндөгү 3 млн. сомду, 2017-жылга - 3,7 млн. сомду түзгөн.
2017-жылдын декабрь айынын аягына инвентаризациялоонун жыйынтыгы боюнча №168 Балдар бакчасында 125 аталыш, автопаркта 6 аталыш, “Кара-Балта” СИО - 31 аталыш, “Ак-Чий” СИО - 6 аталыш боюнча ашыкча товардык-материалдык баалуулуктар аныкталган. Ошондой эле, товардык-материалдык баалуулуктарды талаптагыдай тариздөөсү жок эсептен чыгарууга жол берилген. Негизги каражаттарды жана материалдык эмес активдерди сатып алуу жана оңдоо боюнча жалпы суммасы 6,9 млн. сом суммасындагы чыгымдардын эсептен чыгаруу фактылары белгиленген.
Башкы дирекция тарабынан мамлекеттик сатып алуулардын жол-жоболорун өткөрбөстөн 2016-жылы - 27,8 млн. сомго, 2017-жылы -19,9 млн. сомго товардык-материалдык баалуулуктарды сатып алуулар жүргүзүлгөн. Ошондой эле, жалпы суммасы 1,5 млн. сомдук төрт учурда конкурстук табыштаманын мөөнөтү аяктагандан кийин, товарларды жеткирүүгө келишимдер түзүлгөндүгү жана 0,4 млн. сомго келишимди аткаруу мөөнөтү көрсөтүлбөгөн келишимдерге кол коюлган фактылар аныкталган.
Аудиттин жыйынтыктары боюнча “Бишкек” Эркин экономикалык аймагынын Башкы дирекциясына жазма буйрук жана сунуштар, Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешине, Кыргыз Республикасынын Президентинин Аппаратына, Кыргыз Республикасынын Өкмөтүнө жана Кыргыз Республикасынын Коопсуздук Кеңешинин катчылыгына отчет жөнөтүлдү.
Кыргыз Республикасынын Эсептөө палатасы тарабынан Банкттарды жоюу боюнча агенттигинин 2017-жылга карата ишине аудит жүргүзгөн.
Аудиттин материалдарында көрсөтүлгөндөй, 2017-жылга планда кирешенин келип түшүүсү 9,4 млн. сом деп каралган болсо, факт жүзүндө келип түшүүлөр 4,9 млн. сомду түзгөн же киреше боюнча план 52,3%га аткарылган.
2017-жылга чыгымдардын көлөмү 4,5 млн. сомду түзгөн, план боюнча - 8,6 млн. сом. 2017-жылга Агенттик тарабынан 0,4 млн. сом киреше алынган. 1,7 млн. сомго эсептен чыгарылган негизги каражаттар, анын ичинен материалдык эмес активдер - программалык камсыз кылуу, товардык – материалдык баалуулуктар кампада тургандыгын, аудит белгилейт. Эсептен чыгарылган мүлктү мындан ары эксплуатациялоо же аларды белгиленген тартипте сатуу боюнча Агенттик тарабынан чечим кабыл алуусу зарыл.
Аудиттин жыйынтыгы боюнча Эсептөө палатасы тарабынан КР Финансы министрлиги менен өз ара эсептешүүнүн салыштыруу актысына кол коюу боюнча ишти аяктоо бөлүгүндө, чараларды көрүү, ошондой эле, иште жогоруда көрсөтүлгөн кемчиликтерди жоюу боюнча сунуштар берилди.
Кыргыз Республикасынын Эсептөө палатасы өлкөнүн жогорку окуу жайларынын студенттерине, келечектеги экономистерине жана финансистерине алардын билим деңгээлин практика менен бекемдөө үчүн, келечектеги жаш кадрларды калыптандыруу жана тарбиялоо максатында, дарстарды өткөрүп келет. Эсептөө палатасынын адистери дарс окуучу катары өзүлөрүнүн билими жана тажрыйбасы менен бөлүшүп турушат. Бул жолу лекция Б. Ельцин атындагы Кыргыз-Орус Славян университетинин 4-курсунун студенттерине республикалык бюджеттин аткарылышына аудит жүргүзүү темасында болуп өттү.
Кыргыз Республикасынын Эсептөө палатасы тарабынан “Ишкердикти өнүктүрүү Фонду” микрокредиттик компаниясы Ачык акционердик коомунун ишине 2017-жылга пландык аудит жүргүзүлдү.
Аудиттин материалдарында белгиленгендей, кирешелерди камсыз кылуу боюнча бекитилген план жалпысынан 31,1 млн. сомго аткарылган, же 2017-жылдын пландык көрсөткүчтөрү 0,8 млн. сомго ашыгы менен аткарылган. 2017-жылга факты жүзүндө чыгымдар 26,7 млн. сомду түзгөн.
Фонддун 2017-жылга карата ишинин жыйынтыгы боюнча таза киреше 3,8 млн. сомду түзгөн жана ААКнын акционерлеринин жылдык жалпы чогулушунун протоколунун негизинде бөлүштүрүлгөн: дивиденддерге - 25%, ал эми калган бөлүгү Фонддун финансылык көрсөткүчтөрүн жакшыртуу жана өтүмдүүлүктү жогорулатуу максатында Фонддун капиталын толуктоого жумшалган.
Аудиттин жыйынтыгында “Ишкердикти өнүктүрүү фонду” микрокредиттик компаниясы Ачык акционердик коомунун ишинде аныкталган кемчиликтерди жоюу, ошондой эле компаниянын бюджеттик киреше бөлүгүн аткаруу иштерин күчөтүү боюнча сунуштар берилди.
Аудиттин жыйынтыгы боюнча материалдар Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешине, Кыргыз Республикасынын Президентинин Аппаратына, Кыргыз Республикасынын Өкмөтүнө караштуу Мамлекеттик мүлктү башкаруу боюнча фондуна жана “Ишкердикти өнүктүрүү фонду” микрокредиттик компаниясы Ачык акционердик коомуна жөнөтүлдү.
Кыргыз Республикасынын Эсептөө палатасы тарабынан Кыргыз Республикасынын Президентине караштуу Мамлекеттик тил боюнча улуттук комиссиясында жана анын ведомстволук мекемелеринде 2014-жылдын 1-январынан тартып 2016-жылдын 31-декабрына чейинки мезгил аралыгына карата бюджеттик, атайын жана башка каражаттардын пайдаланылышына аудит жүргүзүлдү.
Кыргыз Республикасынын Эсептөө палатасы тарабынан Кыргыз Республикасынын Стратегиялык изилдөөлөр улуттук институтуна 2016-2017-жылдарга карата бюджеттик каражаттардын чыгымдар сметасынын аткарылышына жана атайын каражаттардын чыгымдарына аудит жүргүзүлдү.
Кыргыз Республикасынын Эсептөө палатасынын китепканасына Ч. Айтматов атындагы Тил жана адабият институту тарабынан дүйнөгө белгилүү жазуучу Ч. Айтматовдун өмүрү жана чыгармачылыгы жөнүндө көп томдуу китептер белекке берилди. Китептерди 15 - ноябрда жогоруда аталган Институттун директору, академик Абдылдажан Акматалиев Кыргыз Республикасынын Эсептөө палатасынын төрагасы Улукбек Мариповго тапшырды.
