Жаңылыктар
Эмгек, социалдык камсыздоо жана миграция министрлигинде 233,5 млн сомдук мыйзам бузуулар жана каржылык кемчиликтер аныкталды
20.03.25КР Эсептөө палатасы тарабынан 2023-жылдын 1-январынан 31-декабрына чейинки мезгилде КР Эмгек, социалдык камсыздоо жана миграция министрлигинде жана анын түзүмдүк бөлүмдөрүндө бюджеттин аткарылышына жүргүзүлгөн шайкештик аудит олуттуу мыйзам бузууларды жана каржылык тартиптеги кемчиликтерди ашкереледи. Жалпы бузуулардын жана кемчиликтердин суммасы 233 464,6 миң сомду түздү.
Аудиттин жүрүшүндө финансылык мыйзам бузуулар, бюджеттин резервдеринин жоготуулары, каражаттарды рационалдуу пайдаланбоо жана мамлекеттик сатып алуулар тармагындагы мыйзам бузуулар катталган. Эсептөө палатасы бюджеттик каражаттардын сарпталышы министрликтин ишмердүүлүгүндө олуттуу көйгөйлөр бар экенин белгилейт.
Финансылык бузуулар — 13,3 млн сом.
Финансылык тартиптеги кемчиликтердин жалпы суммасы 13 326,8 миң сомду түздү, анын ичинен 5 005,0 миң сому аудиттин жүрүшүндө калыбына келтирилген, ал эми 8 321,8 миң сому кайтарылууга жатат.
Негизги фактылар:
Товардык-материалдык баалуулуктардын кем чыгуусу — 20,9 миң сом. Бул сумма толугу менен аудит маалында калыбына келтирилди.
Иш сапар (Командировкалык) чыгымдарды негизсиз эсептен чыгаруу — 175,0 миң сом. Анын ичинен 8,0 миң сому кайтарылып, 167,0 миң сому ордуна коюла элек.
Бухгалтердик эсепте көрсөтүлбөгөн дебитордук карыздар — 13 130,9 миң сом. Аудит учурунда 4 976,1 миң сому калыбына келтирилип, дагы 8 154,8 миң сому кайтарылышы керек.
Бюджеттин резервдери жана жоготуулары — 98,5 млн сом.
Министрликте бюджеттик каражаттарды пайдаланууда олуттуу жоготуулар жана резервдер аныкталды. Жалпы суммасы — 98 519,1 миң сом. Алардын ичинен 2 981,2 миң сому кайтарылышы керек болсо, бул күнгө карата каражаттар кайтарылбай турат.
Негизги бузуулар:
Эмгек акы төлөөдөгү бузуулар — 92 264,2 миң сом.
Бюджеттин башка жоготуулары жана резерви — 6 254,9 миң сом.
Рационалдуу эмес колдонулган каражаттар — 120,3 млн сом.
Министрликтин жана анын түзүмдүк бөлүмдөрүнүн бюджеттик каражаттарды пайдаланууда натыйжасыз иш алып барганы байкалган. Жалпы 120 258,0 миң сом рационалдуу эмес колдонулганы аныкталды, анын ичинен 102 655,7 миң сому жергиликтүү бюджеттен каржыланган.
Аудиттин жүрүшүндө 17 602,3 миң сомдун орду толтурулушу талап кылынган, бирок 17 520,8 миң сому кайтарылган, дагы 81,5 миң сому кайтарылууга жатат.
Бюджеттин аткарылышы боюнча отчеттуулуктун бузулушу — 1,36 млн сом.
Министрликтин финансылык отчеттуулугунда бир катар кемчиликтер аныкталды. Жалпы сумма — 1 360,7 миң сом. Анын ичинен 179,2 миң сому калыбына келтирилип, калган 1 181,5 миң сому кайтарылышы керек.
Мамлекеттик сатып алуулар боюнча мыйзам бузуулар — 69,9 млн сом.
Министрлик тарабынан мамлекеттик сатып алууларды жүргүзүүдө 69 964,0 миң сомдук мыйзам бузуулар катталган. Бул КР “Мамлекеттик сатып алуулар жөнүндө” мыйзамынын талаптарынын аткарылбаганын тастыктайт.
Аудит КР Эмгек, социалдык камсыздоо жана миграция министрлигинде каржылык тартипти күчөтүү жана бюджеттик каражаттарды пайдаланууда көзөмөл механизмдерин жакшыртуу зарылдыгын көрсөттү. Андыктан КР Эсептөө палатасы министрликке аныкталган мыйзам бузууларды жоюу боюнча чараларды көрүү, каржылык тартипти чыңдоо жана бюджеттик каражаттарды максаттуу пайдалануу механизмдерин жакшыртуу, мамлекеттик сатып алуулар процессин ачык-айкын жүргүзүү жана мыйзам талаптарын так сактоо боюнча бир катар сунуштарды берди.
Аудиттин жыйынтыктары тиешелүү мамлекеттик органдарга жеткирилип, аныкталган кемчиликтерди жоюу боюнча чаралар көрүлмөкчү.
2023-жылдын 1-январынан тартып 2023-жылдын 31-декабрына чейинки мезгил аралыгына карата Кыргыз Республикасынын Суу ресурстары, айыл чарба жана кайра иштетүү өнөр жайы министрлигинде бюджеттин аткарылышына жүргүзүлгөн шайкештик аудитинин жыйынтыгы
20.03.252023-жылдын 1-январынан тартып 2023-жылдын 31-декабрына чейинки мезгил аралыгына карата Кыргыз Республикасынын Суу ресурстары, айыл чарба жана кайра иштетүү өнөр жайы министрлигинде бюджеттин аткарылышына жүргүзүлгөн шайкештик аудитинин жыйынтыгы
2023-жылдын 1-январынан тартып 2023-жылдын 31-декабрына чейинки мезгил аралыгына карата Кыргыз Республикасынын Суу ресурстары, айыл чарба жана кайра иштетүү өнөр жайы министрлигинде бюджеттин аткарылышына жүргүзүлгөн шайкештик аудитинин жыйынтыгы боюнча төмөндөгү дал келбестиктер аныкталган:
- Финансылык бузуулар – 137 221,5 миң сом, анын ичинен:
- Эмгек акы, сый акыларды жана ар кандай төлөмдөрдү эсептөөдө мыйзам бузуулар - 102 380,0 миң сомду түзгөн, анын ичинен ордуна коюлууга тийиш – 2 829,0 миң сом, аудит учурунда 1 202,7 миң сом ордуна коюлду.
- Мүлктү тескөөдөн алынган каражаттардын, акы төлөнүүчү кызмат көрсөтүүлөрдөн алынган кирешелердин бюджетке чегерилбеши (өз убагында эмес же толук эмес чегерүү) – 2 811,0 миң сом, анын ичинен ордуна коюлууга тийиш 2811,0 миң сом толугу менен калыбына келтирилген.
- “Бюджеттик жана атайын каражаттар эсебинен чыгымдар сметасынын тиешелүү беренелери боюнча максаттуу багытына ылайык келбеген 8 449,0 миң сомго чыгымдарды жүргүзүүгө жол берилген.
- Командировкалык чыгымдар боюнча бузуулар - 278,8 миң сом суммасында командировкалык чыгымдарды ашыкча төлөөгө жол берилип, аудиттин жүрүшүндө 174,3 миң сом калыбына келтирилген.
- Товардык-материалдык баалуулуктардын жана акча каражатынын кем чыгуулары 1 293,9 миң сом, аудиттин жүрүшүндө 257,9 миң сом калыбына келтирилген.
- Ижара мамилелери боюнча бузуулар - 122,4 миң сом, аудиттин жүрүшүндө 27,8 миң сом бюджеттин кирешесине ордуна коюлду.
- Дебитордук карыздыр боюнча эсеп жүргүзүүдөгү бузуулар - 18 037,4 миң сом, аудит учурунда 5 816,7 миң сом бухгалтердик эсепте көрсөтүлгөн.
- Курулуш-оңдоо иштери боюнча бузуулар жана кемчиликтер – 3 849,0 миң сом.
- Резервдер жана жоготуулар – 102 352,3 миң сом, анын ичинен:
- Эмгек акы, сый акыларды жана ар кандай төлөмдөрдү эсептөөдө мыйзам бузуулар – 88 588,0 миң сом.
- Товардык материалдык балуулуктардын нормадан ашыкча чыгымдалышы 6 143,5 миң сом.
- Бюджеттин жоготуулары – 7 620,8 миң сом.
- Рационалдуу эмес пайдаланылган акча каражаттар – 1 926 884,2 миң сом.
- Ченемдик укуктук актыларда, же келишимдерде (контракттарда) каралган белгиленген өлчөмдөн ашык аванстык төлөмдөрдү негизсиз
которуу – 47 324,4 миң сом. - Көздөгөн максатына жетпей пайдаланылган каражаттар – 888 793,9 миң сом.
- Товардык-материалдык баалуулуктардын нормативден ашыкча запастарынын калдыктары жана эсепке алынууга тийиш болгон дебитордук карыздар – 71 211,9 миң сом.
- Мамлекеттик сатып алуулар жөнүндө” Кыргыз Республикасынын Мыйзамынын ченемдерин бузуулар - 6 909,9 миң сом.
- Башка бузуулар – 912 644,1 миң сом.
- Бюджеттик классификациялоо коддордун колдонууну бузуу менен, бюджеттик каражаттарды ведомстволук бөлүштүрүүчүлөр жана алуучулар тарабынан бюджеттик каражаттарды бөлүү жана багыттоо – 29 367,2 миң сом.
- Мамлекеттик ишканалар боюнча бузуулар -11 740,9 миң сом.
2020-2023-жылдар аралыгына карата КР Депозиттерди коргоо боюнча агенттигинде бюджеттин аткарылышына жүргүзүлгөн пилоттук финансылык аудиттин жыйынтыгы
17.03.252025-жылдын 14-мартында, КР Эсептөө палатасынын Кеңеши өзүнүн отурумунда 2020-жылдын 1-январынан тартып 2023-жылдын 31-декабрына чейинки мезгил аралыгында КР Депозиттерди коргоо боюнча агенттигинин (Агенттик) бюджетинин аткарылышына жүргүзүлгөн пилоттук финансылык аудиттин жыйынтыктарын карады. Аудит Аудиттин жогорку органдарынын эл аралык стандарттарына ылайык аткарылып, негизги максаты — Агенттиктин финансылык отчёттуулугунун тактыгына жана аны мыйзамдык талаптарга ылайык жүргүзүүгө баа берүү болду.
Аудит учурунда ички контролдоо тутумунун ишмердүүлүгү, мыйзамдык ченемдердин сакталышы жана бюджеттик каражаттарды пайдалануунун натыйжалуулугу боюнча бир катар жагдайлар аныкталып, алар боюнча Агенттикке сунуштамалар берилди.
Агенттик кызматкерлерине материалдык жардам көрсөтүү
2023-жылдын 31-майынан 2023-жылдын сентябрына чейин Агенттиктин кызматкерлерине күз-кыш мезгилине азык-түлүк даярдоо үчүн жалпы 500,0 миң сом суммада материалдык жардам берилген (ар бир кызматкерге 25,0 миң сомдон). Бирок, 2021-жылдын 7-майында бекитилген Жамааттык келишимге ылайык, кызматкерлерге жылына бир жолу 15,0 миң сом өлчөмүндө гана жардам көрсөтүлүшү керек болчу. Натыйжада, ашыкча төлөмдүн суммасы 200,0 миң сомду түзгөн.
Ыктыярдуу медициналык камсыздандыруу
2021-2022-жылдары Агенттик өз кызматкерлерин ыктыярдуу медициналык камсыздандыруу боюнча келишимдерди түзгөн:
- 2021-жылы «АЮ ГАРАНТ» компаниясы менен 150,0 миң сомго (ар бир кызматкерге 7,5 миң сомдон);
- 2022-жылы «НСК» компаниясы менен 210,0 миң сомго (ар бир кызматкерге 10,0 миң сомдон).
КР Эмгек кодексинин 211-беренесине ылайык, иш берүүчү кызматкерлерди кесиптик оорудан жана өндүрүштүк кырсыктардан милдеттүү камсыздандырууну гана камсыздоого тийиш. Ыктыярдуу медициналык камсыздандыруу боюнча чыгымдар Агенттиктин каражаттарын рационалдуу эмес пайдаланылышына алып келген.
Мамлекеттик сатып алуулардагы мыйзам бузуулар
Аудит Агенттик тарабынан мамлекеттик сатып алуулар боюнча бир катар мыйзам бузууларды аныктады:
- 130,0 миң сом — автомашиналарды оңдоо жана техникалык тейлөө боюнча кызмат көрсөтүүлөр;
- 150,0 миң сом — депозиттерди коргоо системасы тууралуу видео жана аудиороликтерди даярдоо.
Бул кызматтарды сатып алуу учурунда КР «Мамлекеттик сатып алуулар жөнүндө» мыйзамынын талаптарына ылайык, рыноктук бааларга мониторинг жүргүзүлгөн эмес. Бул Агенттиктин бюджетине кошумча каржылык жүктөм жараткан.
Мурунку аудиттин сунуштарынын аткарылышы
Эсептөө палатасынын 2021-жылдын 1-мартында берилген №01-23/20 сунуштары толугу менен аткарылган.
Жыйынтык жана сунуштар:
Аудиттин жыйынтыгында, Агенттиктин ички контролдоо механизмдерин күчөтүү, мыйзам талаптарын так сактоо жана бюджеттик каражаттарды натыйжалуу пайдалануу боюнча бир катар сунуштар берилди. Агенттикке сунушталган жакшыртуулар анын ишмердүүлүгүнүн ачык-айкындуулугун жогорулатууга жана финансылык тартипти бекемдөөгө багытталган.
Аудиттин жыйынтыктары тиешелүү мамлекеттик органдарга жеткирилип, аныкталган кемчиликтерди жоюу боюнча чаралар көрүлмөкчү.
